Merkenregister

Wat is het merkenregister?

Het merkenregister is de officiële database van merken die zijn geregistreerd, ingediend en geweigerd. Het merkenregister is openbaar en dat betekent dat jouw eigen naam en adres of jouw bedrijfsgegevens volledig zichtbaar zijn voor iedereen. Net als wat jouw merk is en welke producten of diensten je levert.

Hierdoor komt het helaas ook voor dat je spookfacturen ontvangt nadat je jouw merk hebt ingediend, Deze brieven lijken op facturen van de erkende instanties, maar zijn dat niet. Het is fraude en na betaling ben je jouw geld kwijt. Daarnaast zijn partijen actief die je domeinnamen aanbieden met nietszeggende extensies als .cn en .net. Zij bieden je dit voor tien jaar aan voor een vergelijkbaar tarief als een merkregistratie en daarom is dit erg verwarrend.

Ook hierbij geldt dat je daar niet op in moet gaan en absoluut niet moet betalen.

Wat is een merk precies?

Een merk is een teken waarmee je jouw producten of diensten kunt onderscheiden van de producten of diensten van andere ondernemers. Een merk kan een woordmerk, een beeldmerk of een combinatie van beide zijn, maar ook kleuren, vormen, hologrammen en meer worden geaccepteerd als merk. Je dient een merk in te schrijven in het merkenregister om zo het recht te verkrijgen andere partijen te verbieden jouw merk te gebruiken. Aan inschrijving in het merkenregister gaat een strenge toetsing vooraf.

In de Benelux

Bij welk merkenregister je jouw merk moet laten registreren, is afhankelijk van je ambities als ondernemer. We bedoelen daarmee de geografische reikwijdte. Wil je jouw product of dienst (vooralsnog) alleen in Nederland aanbieden, wil je de Europese markt veroveren of wil je zelfs commerciële activiteiten buiten het Europese continent uitvoeren? Wil je je (in eerste instantie) beperken tot Nederland, dan is een registratie in het Benelux merkenregister noodzakelijk. Alhoewel dit een lokale of landelijke registratie wordt genoemd, verkrijg je merkrecht in niet alleen Nederland, maar ook België en Luxemburg. Je wendt je voor deze procedure tot BOIP, het Benelux Bureau voor de Intellectuele Eigendom.

Europese en Internationale registratie

Wens je bescherming in alle landen van de Europese Unie? Dan kies je voor registratie in het Europese merkenregister. Je verkrijgt daarmee in één keer de exclusieve rechten op jouw merk in alle 27 landen van de Europese Unie. Dit is goedkoper dan afzonderlijke registraties in elk land. Voor inschrijving in het Europese merkenregister wend je je tot EUIPO. Zoek je het ook buiten Europa, dan laat je via WIPO een internationaal merk registreren. Deze is geldig voor alle landen die bij het Protocol van Madrid zijn aangesloten. Je kunt je in alle landen registreren, maar ook voor een selectie kiezen.

Registratie is geen vanzelfsprekendheid

Door inschrijving in het merkenregister van jouw keuze verkrijg je bescherming door het merkenrecht. Zo kun je voorkomen dat anderen jouw merk gaan gebruiken, namaken of hier misbruik van maken. Onder een merk kunnen verschillende dingen worden verstaan: de naam, het logo en de vorm van het product, maar ook de specifieke kleur ervan. Registreren gaat echter niet zomaar. Je aanvraag wordt nauwkeurig onder de loep genomen. Het belangrijkste is dat je merk onderscheidend genoeg is. Pas dan kun je het namelijk onderscheiden van andere merken die op de markt aanwezig zijn.

Controleren op bestaande merken 

Om merkregistratie te bewerkstelligen, mag een merk dus niet te beschrijvend zijn. Enkel met voldoende onderscheidend vermogen zullen consumenten jouw merk van andere op de markt aanwezige merken kunnen onderscheiden, zodat er voor hen duidelijkheid ontstaat. Het is daarnaast ook van belang dat je, alvorens je een aanvraag indient, de merkenregisters raadpleegt om na te gaan of het merk dat jij wilt gaan vastleggen -of een variant die daar zeer sterk op lijkt- niet al bestaat. Je merk moet namelijk aan de beschikbaarheidsvereiste voldoen. Een identiek teken mag binnen hetzelfde territorium dan ook niet al door iemand anders zijn geregistreerd.

Gratis toegang tot merkinformatie

De nationale merkenbureaus en de Bureau voor Intellectuele Eigendom van de Europese Unie hebben de krachten gebundeld om een instrument te ontwikkelen waarmee je inzicht verkrijgt in alle geregistreerde merken én merkaanvragen die er tot nu toe bestaan. Dit online instrument heet TMview. Toegang tot deze informatie verkrijg je kosteloos. Bovendien is de informatie in alle 27 talen die binnen de Europese Unie worden gesproken, beschikbaar.

TMview werd in 2010 gelanceerd en bevat inmiddels meer dan 55 miljoen handelsmerken afkomstig van 70 verschillende merkenbureaus. Dit aantal blijft voortdurend groeien en ook aan de gebruiksvriendelijkheid van het online instrument wordt constant gewerkt. De eenvoudige navigatiemogelijkheden zorgen voor een prettige zoekervaring. Omdat je op verschillende criteria kunt zoeken, kun je een zeer efficiënte zoekopdracht uitvoeren. Dankzij nieuwe verbeteringen kun je merken nu ook naast elkaar vergelijken.

Specialiteitsbeginsel

Wanneer je voorafgaand aan je registratieaanvraag het merkenregister raadpleegt, is het belangrijk om niet alleen naar de bestaande merken te kijken. Door ook de lopende aanvragen te bekijken, voorkom je dat je jezelf in de vingers snijdt. Er geldt immers een first-to-file principe, waarbij degene die een merk het eerst aanvraagt hierover de rechten verkrijgt, mits hij of zij  uiteraard aan alle merkvereisten voldoet. Het specialiteitsbeginsel stelt echter dat je eenzelfde merk wel voor totaal andere producten of diensten kunt gebruiken. Zo is Lotus een automerk, maar ook een koekjesmerk. Een geregistreerd merk heeft dus alleen exclusieve rechten betreffende de goederen en diensten waarvoor het werk geregistreerd.

Welke klassen zijn er voor de registratie van een merk?

Bij het vastleggen van je merk in een merkregister moet je rekening houden met de verschillende klassen, die zijn vastgelegd in de internationale Nice classificatie. Middels deze classificaties geef je aan welke producten en diensten je bij het merk gebruikt. De klassen bepalen dus je beschermingsomvang. In totaal zijn er 45 klassen: 34 voor goederen en 11 voor diensten. Wees je ervan bewust dat je een aanvraag, eenmaal ingediend, niet meer met extra klassen kunt uitbreiden. Je zult in dat geval een aparte aanvraag moeten indienen.

Inschrijving in het merkregister met het oog op nu én de toekomst

Vanwege het bovenstaande is het van tevoren dus belangrijk om vast te stellen waarvoor je je merk exact gaat gebruiken. Denk daarbij niet alleen aan nu, maar ook aan de toekomst. Wil je nu schoenen (klasse 25) op de markt introduceren, maar denk je er serieus over om je merklijn in de toekomst met koffers (klasse 18) uit te breiden? Neem ook deze klasse dan in je aanvraag op. Binnen elke klasse moet je jouw producten of diensten ook nog eens zo gedetailleerd mogelijk beschrijven.

Processtappen voor inschrijving in het merkregister

Aan inschrijving in het merkregister gaat een uitgebreide procedure vooraf. Grofweg is deze in de volgende stappen te onderscheiden:

• Onderzoek door de merkengemachtigde naar vergelijkbare of identieke merken
• Bepalen van het niveau van registratie (lokaal, Europese Unie of Internationaal)
• Deponering van de aanvraag in het merkenregister
• Beoordeling van de formele vereisten en de absolute gronden door de verantwoordelijke instantie
• Wettelijke oppositietermijn waarin derden bezwaar kunnen maken
• Inschrijving in het merkenregister

Jouw rechten als houder van een merk in het merkenregister

Is jouw merk in het merkenregister ingeschreven, dan verkrijg je daarmee het exclusieve gebruiksrecht. Dit houdt in dat je het als enige mag gebruiken voor dezelfde en vergelijkbare producten of diensten. Houd er wel rekening mee, dat je jouw merk binnen vijf jaar na registratie in gebruik moet hebben genomen. Is dit niet het geval, dan bestaat het risico dat je de merkbescherming kwijtraakt. Als houder van een merk in het merkenregister ben je ook bevoegd om je merk te verkopen of het in licentie te geven.

Optreden tegen inbreuk

Een ander niet te verwaarlozen recht dat je verwerft wanneer je jouw merk in het merkenregister hebt laten opnemen, is het recht om op te treden tegen inbreuk. Merkinbreuk kan op vele manieren tot uiting komen. Zo kan iemand je logo gaan gebruiken, of een merknaam die zeer sterk op de jouwe lijkt om daarmee goedkope producten aan te bieden waarvan de kwaliteit te wensen overlaat. Is jouw merk in het merkenregister ingeschreven? Dan mag je het ® teken gebruiken, alhoewel dit niet verplicht is en dus ook geen voorwaarde is om tegen inbreuk op te treden.

Wanneer is er sprake van inbreuk?

Inbreuk kan op verschillende manieren plaatsvinden. Volgens de wet kunnen er vier verschillende situaties worden onderscheiden waarbij er sprake is van overtreding van het merkenrecht. Dat zijn:

• Hetzelfde merk wordt door een andere partij voor dezelfde goederen of diensten gebruikt
• Een zeer sterk lijkend merk wordt voor dezelfde goederen of diensten gebruikt
• Hetzelfde merk of een zeer sterk lijkend merk wordt voor goederen en diensten gebruikt die niet vergelijkbaar met de jouwe zijn
• Een teken wordt gebruikt om voordeel te behalen of afbreuk te doen aan het onderscheidend vermogen van jouw merk

Hoe lang is registratie in het merkenregister geldig?

Wanneer je registratie in het merkenregister een feit is, kun je gedurende tien jaar lang rekenen op merkbescherming. Aan het eind van deze periode kun je de registratie verlengen; dit gebeurt wederom voor tien jaar en kan onbeperkt. Uiteraard betaal je daarvoor wel verlengingskosten. Je kunt je merk dus zo lang als je wilt in het merkenregister ingeschreven laten staan. Wanneer je je merkrechten niet op tijd verlengt, komen deze te vervallen. Het op tijd verlengen van je inschrijving in het merkenregister is volledig je eigen verantwoordelijkheid.